Η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου στα εγκαίνια του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Θήβας.
Η Θήβα αποκτά το Αρχαιολογικό Μουσείο που αναλογεί στην Βοιωτική Γη, αειφόρο τροφό της Ιστορίας ανά τους αιώνες.
I. Η αρχαιολογική σκαπάνη –και όχι μόνον- αποδεικνύει καθημερινά, με αμάχητα επιστημονικώς τεκμήρια, ότι η Βοιωτική Γη συνιστά, μ’ αφετηρία την Παλαιολιθική Εποχή, μιαν από τις κορυφαίες εστίες, εκ της οποίας αναβλύζει λαμπρό και ανέσπερο το φως του κατά τον Ηρόδοτο (βλ. 8.142-4) «όμαιμου» και «ομόγλωσσου» Έθνους των Ελλήνων.
II. Τα, μοναδικά σ’ αρχαιολογική αξία, εκθέματα του Μουσείου εντάσσονται σε 18, συνολικώς, ενότητες που εκπροσωπούν την ροή των αιώνων από την Παλαιολιθική Εποχή, όπως προανέφερα, ως την ίδρυση του Νεώτερου Ελληνικού Κράτους. Οι ως άνω ενότητες και τ’ αντίστοιχα εκθέματα περιγράφουν εκφραστικώς την καθημερινή ζωή στην Βοιωτία εν γένει, την εξ αυτής πολιτική και κοινωνική εξέλιξη στην περιοχή και, εν είδει κολοφώνος, την εκεί γεννηθείσα, ανεκτίμητη για το Έθνος των Ελλήνων, Πολιτισμική Κληρονομιά.
III. Ας μου επιτραπεί –και όχι μόνον για λόγους οικονομίας του χρόνου- ν’ αναφερθώ μόνον στο τμήμα εκείνο του Μουσείου που διαιωνίζει τον επονομαζόμενο «Θηβαϊκό Κύκλο». Τον κύκλο των μύθων και των θρύλων, οι οποίοι ενέπνευσαν τους κορυφαίους τραγωδούς της κλασικής αρχαιότητας ως προς την συγγραφή έργων που παραμένουν αθάνατα, ακριβώς διότι αναδεικνύουν διαχρονικώς πανανθρώπινες αρχές και αξίες ως προς τον Άνθρωπο, την αξία του και τον τελικό του προορισμό. Και ας μην βιασθεί κανείς να διαγράψει ή και να υποβαθμίσει την αξία του μύθου –του κάθε μύθου- αφού αυτός, ex definitione, εμπεριέχει αρχή ιστορικής αλήθειας, την οποίαν ουδόλως εξαφανίζει η κατά την ροή του χρόνου και της αντίστοιχης παράδοσης φυσιολογική αλλοίωση των αρχετυπικών χαρακτηριστικών του. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αρχαία τραγωδία όχι μόνον δεν «προδίδει» αλλά, όλως αντιθέτως, μαζί με την, αναντικατάστατη πνευματικώς, ηθοπλαστική της δομή και λειτουργία υπηρετεί, κατά την ιδιοσυστασία της, την επιβίωση της ιστορικής αλήθειας.
IV. Υπ’ αυτά τα ιστορικά δεδομένα ο «Θηβαϊκός Κύκλος», βασισμένος στους αντίστοιχους «Θηβαϊκούς Μύθους» της Νιόβης, του Κάδμου, του Διονύσου, του Φρίξου, του Τροφωνίου, του Ηρακλέους και του Οιδίποδος, έδωσε π.χ. την ευκαιρία έμπνευσης:
Α. Στον Αισχύλο, τον υπέρμαχο του «Υπερανθρώπου», της τραγωδίας «Επτά επί Θήβαις».
Β. Στον Σοφοκλή, τον θαυμαστή του «Τέλειου Ανθρώπου», των τραγωδιών «Αντιγόνη», «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολονώ».
Γ. Και στον Ευριπίδη, τον συμπαραστάτη του «Καθημερινού Ανθρώπου», της τραγωδίας «Φοίνισσαι».
Καταλήγω τονίζοντας το αυτονόητο: Είμαστε όλοι υπερήφανοι γι’ αυτό το εμβληματικό Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών. Μόνο που θα πρέπει να μην ξεχνάμε ότι το Μουσείο τούτο, εκτός από την τεράστια αρχαιολογική του αξία, θα λειτουργεί, για όλους εμάς τους σύγχρονους Έλληνες αλλά και για τις γενιές που έπονται, και ως τηλαυγής δείκτης πορείας. Μιας πορείας χρέους, η οποία συνίσταται στο ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να επαναπαυόμαστε στις «δάφνες» του μεγαλείου των Προγόνων μας, αλλά οφείλουμε να χτίσουμε το δικό μας μέλλον με βάση και στάθμη την δική τους, αναμφισβητήτως πανανθρώπινη, κληρονομιά και παρακαταθήκη.
